پهنه بندی آگروکلیماتیک کاشت کلزا به روش ahp در محیط gis مطالعه موردی:استان ایلام

تولید محصول و قابلیت کشاورزی در هر منطقه به هوا و ویژگی های اقلیمی آن بستگی دارد، لذا مطالعه ی عناصر و عوامل اقلیمی موثر بر کشاورزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کلزا سومین منبع مهم تولید روغن خوراکی بعد از سویا و نخل روغنی در جهان می باشد. ایران از کل تولید جهانی کلزا در سال 2000 با تولید 17090 تن، سهمی برابر 04/0 درصد از تولید کلزای جهان را به خود اختصاص داده است. در این تحقیق به منظور پهنه بندی اراضی استان ایلام جهت کشت کلزا از داده های اقلیمی بارش، دما، درجه- روز، ساعات آفتابی، یخبندان و رطوبت نسبی از آمار ایستگاه های سینوپتیک، کلیماتولوژی و تبخیر سنجی در سطح استان از بدو تاسیس تا سال 1388 مربوط به هر یک از مراحل فنولوژیکی کلزا و داده های فیزیوگرافی از قبیل ارتفاع، شیب و جهت شیب استفاده شده است. سپس با پردازش داده ها در محیط gis هر یک از لایه های اطلاعاتی تهیه شد. بر حسب اهمیت هر یک از معیارها در ارتباط با کشت کلزا با استفاده از مدل ahp ارزش گذاری گردیدند و در نهایت وزن نسبی هر یک از معیارها بدست آمد. سپس با تلفیق و همپوشانی معیارهای مورد مطالعه در ارتباط با مدل مورد نظر نقشه نهایی نیازهای اقلیمی و فیزیوگرافی اراضی استان ایلام جهت کشت کلزا تهیه شد. نتایج نهایی این تحقیق بدین صورت است که، مناطق شمالی استان شرایط مطلوب تری نسبت به مناطق جنوبی استان جهت کشت کلزا دارند. همچنین تفکیک اراضی نشان می دهد که 50/20% اراضی دارای شرایط بدون محدودیت، 64/9% محدودیت کم، 87/36% محدودیت متوسط و 97/30% دارای شرایط محدودیت زیاد برای کشت کلزا در استان ایلام می باشند.